• Veelgestelde vragen
  • Adverteren
  • Vacatures
  • Over ons
    • Privacy- en Cookiebeleid
    • Over ons
    • Klachten
    • Educatie
    • Bestuur
    • PBO
  • Contact
Geen resultaat
Toon alle resultaten
Haarlem105
  • Radio
    • Programmering
    • Haarlem105 - Kijk live
    • Haarlem105 - Luister live
  • Televisie
  • Nieuws
    • Overzicht
    • Economie
    • Politiek
    • Regio

    Eén op vier volwassenen in Kennemerland wil minder alcohol drinken

    Evaluatierapport Formule 1: verspreiding bezoekers in Zandvoort moet dit jaar beter

    Doorlaatpassen F1-weekend kunnen vanaf volgende week worden aangevraagd

    Bloemendaal heeft de duurste koopwoningen van het land

    Eerste daklozen slaan opvang over: ‘Sneller herstel door eigen woning met begeleiding’

    Kennemer Lyceum sluit intensief jaar af: ‘Met hele team schouders eronder gezet’

    Kennemer Lyceum sluit intensief jaar af: ‘Met hele team schouders eronder gezet’

    Motorrijder gewond na val op Zeeweg in Overveen

    Motorrijder gewond na val op Zeeweg in Overveen

    Man betrapt bij diefstal elektrische bakfiets in Bloemendaal

    Man betrapt bij diefstal elektrische bakfiets in Bloemendaal

  • Sport
    • Overzicht
    • Formule 1
    • Hockey
    • Honkbal
    • Voetbal
    Evaluatierapport Formule 1: verspreiding bezoekers in Zandvoort moet dit jaar beter

    Doorlaatpassen F1-weekend kunnen vanaf volgende week worden aangevraagd

    Grote Markt verandert in basketbalarena voor 3×3 PRO League: ‘De eredivisie van het straatbasketbal’

    Grote Markt verandert in basketbalarena voor 3×3 PRO League: ‘De eredivisie van het straatbasketbal’

    25 jaar Dansstudio Jolein: ‘Ik was vier toen ik begon met dansen’

    25 jaar Dansstudio Jolein: ‘Ik was vier toen ik begon met dansen’

    Recordaantal deelnemers bij zonnige 29e editie van de Grachtenloop

    Recordaantal deelnemers bij zonnige 29e editie van de Grachtenloop

    Wandeltocht door Haarlem voor goed doel: ‘Positieve draai aan iets verdrietigs’

    Softbalscheidsrechter Serge Meijer over zijn vak: ‘Je moet tegen een stootje kunnen’

    Softbalscheidsrechter Serge Meijer over zijn vak: ‘Je moet tegen een stootje kunnen’

  • Cultuur & Media
    • Overzicht
    • Evenementen
    • Kunst & Cultuur
    • Muziek & Media
    Schalkwijk aan Zee keert terug: ‘Cultuurprogramma verstevigd’

    Schalkwijk aan Zee keert terug: ‘Cultuurprogramma verstevigd’

    Spaarnestad Concert ondanks regen groot succes: ‘Ramvolle kades’

    Haarlem herdenkt slavernijverleden in De Schuur: ‘Vrijheid is niet vanzelfsprekend’

    Voormalig organisator Marleen Klooswijk stopt na 37 jaar bij Houtfestival: ‘Echt niet blij met nieuw evenementenbeleid’

    Voormalig organisator Marleen Klooswijk stopt na 37 jaar bij Houtfestival: ‘Echt niet blij met nieuw evenementenbeleid’

    Feest in Huiskamer van Oost bij lancering single Oscar Harris en Dick Treesie: ‘Ik schrik er een beetje van’

    25 jaar Dansstudio Jolein: ‘Ik was vier toen ik begon met dansen’

    25 jaar Dansstudio Jolein: ‘Ik was vier toen ik begon met dansen’

  • Gemist
    • Overzicht
    • Radio
    • Video
    Haarlemmers ruilen volop bij eerste spullenbeurs in bieb Noord

    Luister terug: Ruilbeurs Swapshare keert in november terug na succesvolle aftrap

    Ouderen

    Luister terug: PvdA-raadslid over verhuisvergoeding voor Haarlemse senioren

    Yunus Coskun, Islamitische Raad Haarlem over start Ramadan: ‘Een maand om te resetten’

    Luister terug: Neuroloog Spaarne Gasthuis legt uit hoe je van slapeloosheid afkomt

    Kennemer Lyceum sluit intensief jaar af: ‘Met hele team schouders eronder gezet’

    Kennemer Lyceum sluit intensief jaar af: ‘Met hele team schouders eronder gezet’

    Hong Kong Calling

    Hong Kong Calling 2025-07-06

    Jazz or No

    Jazz or No 11.23 (06-07-2025)

    • Radio
    • Hele uren
    • Video
  • Programma’s
    • Programmering
    • Alle programma’s
Haarlem105

Open Joodse Huizen houdt de herinnering levend

Door Rody
4 mei 2019 - Updated on 16 januari 2020

In het kader van Open Joodse Huizen worden er vandaag in dertien panden in Haarlem herdenkingsbijeenkomsten gehouden.

Dit initiatief komt voort uit de wens van huidige bewoners van joodse huizen om de geschiedenis van hun huis met verhalen te gedenken. Open Joodse Huizen werd voor het eerst georganiseerd in 2012 in Amsterdam door het Joods Historisch Museum. Sindsdien worden door lokale werkgroepen ook in andere steden huizen opengesteld voor publiek. Deze manier van herdenken past in de joodse traditie. Hier wordt nadruk gelegd op het belang van het huis.

De Lange Wijngaardstraat 14 is zo’n pand dat vroeger dienst deed als het Gemeentegebouw van de Joodse gemeenschap in Haarlem. Het gebouw fungeerde als vergaderlocatie, godsdienstschool en administratief centrum. Op 4 mei openden de huidige bewoners de deuren voor geïnteresseerden om de geschiedenis van het gebouw te herdenken. Kunsthistoricus Wim de Wagt sprak over het gebouw en zijn bewoners. Verslaggever Yves Crijns was erbij.

ADVERTENTIE

Het voormalige Gemeentegebouw is bijna niet meer als zodanig te herkennen. In 1951 verkocht de gedecimeerde Joodse gemeenschap het pand aan de gemeente Haarlem. Daarna huisvestte het pand de verkeerspolitie. Al sinds begin jaren 1970 is het pand gekraakt. Alleen een gedenksteen herinnert nog aan het verleden. Binnen oogt het rommelig en slecht onderhouden. De bovenverdieping lijkt een kunstenaarsatelier te zijn; de vloer ligt vol met verfklodders. Wim de Wagt onderzocht twintig jaar geleden al in opdracht van gemeente Haarlem of het pand monumentwaardig is. En dat was het volgens De Wagt.

Het gebouw

De Lange Wijngaardstraat 14 is een samenvoeging van drie percelen. In één perceel zat vanaf 1857 een joodse godsdienstschool. In 1888 werd het Gemeentegebouw ingewijd. De architect was de zoon van de voormalig stadsarchitect. Het gebouw moest een stadspaleis worden, eigenlijk te groots voor de straat. De bouw kostte de Joodse gemeenschap veel geld, maar men was erg trots. In Haarlem was het Gemeentegebouw een apart gebouw, los van de synagoge, omdat de Joodse gemeenschap groeide en er geen ruimte was om bij de synagoge aan de Lange Begijnstraat bij te bouwen.

Het gebouw had drie ingangen en twee verdiepingen. Aan de achterkant bevond zich de mikwe (ritueel bad). Aan de zijkant was de ingang van de kosterswoning. Eind jaren 1930 kwam er steeds meer druk op het pand te staan. Joden konden nog maar moeizaam hun cultuur beleven in het openbaar. Daarnaast vluchtten Joden uit Duitsland naar Haarlem. Op de open plaats achter het gebouw werd een zandbak aangelegd, zodat Joodse kinderen toch konden buitenspelen.

De menselijke herinnering

Onder de Haarlemse Joodse gemeenschap groeide de hoop dat vervolging hen bespaard bleef. Maar in augustus en september 1943 werden toch bijna alle Joden uit Haarlem gedeporteerd. In de jaren hiervoor woonde conciërge Nathanni Zilversmit met zijn vrouw Minna en dochter Friederika in de kosterswoning. Friederika had een relatie met David Goud, zoon van bakker Goud in de Jansstraat. In augustus 1942 werden de eerste Joden uit Haarlem gedeporteerd, waaronder de gezinnen Zilversmit en Goud. Friederika en David trouwden in Westerbork. Een paar dagen later werd Friederika in Auschwitz vermoord. David werd een paar maanden later omgebracht.

Dit delen:

  • Klik om te delen op X (Wordt in een nieuw venster geopend) X
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Meer
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn
  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om op Pinterest te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) Pinterest
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Mastodon (Wordt in een nieuw venster geopend) Mastodont
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram

ADVERTENTIE

MEER NIEUWSArtikelen

Eén op vier volwassenen in Kennemerland wil minder alcohol drinken

Door Kimberley Luske
10 juli 2025

Inwoners van regio Kennemerland drinken vaker alcohol dan gemiddeld in Nederland maar uit nieuw onderzoek van de GGD blijkt dat...

Evaluatierapport Formule 1: verspreiding bezoekers in Zandvoort moet dit jaar beter

Doorlaatpassen F1-weekend kunnen vanaf volgende week worden aangevraagd

Door Kimberley Luske
10 juli 2025

Inwoners en ondernemers in Zandvoort kunnen vanaf volgende week een aanvraag indienen voor een gratis doorlaatbewijs tijdens het weekend van...

Haarlemmers ruilen volop bij eerste spullenbeurs in bieb Noord

Luister terug: Ruilbeurs Swapshare keert in november terug na succesvolle aftrap

Door Noémi Prent
10 juli 2025

De organisatie van Swapshare, een ruilbeurs voor tweedehands spullen, kijkt terug op een geslaagde eerste editie in Haarlem-Noord. Organisator Marsha...

Haarlem105

De streekomroep van Haarlem, Heemstede & Bloemendaal. Blijf op de hoogte van het laatste nieuws uit jouw regio.

VOLG ONS OP

Categorieën

  • Cultuur & Media
    • Evenementen
    • Kunst & Cultuur
    • Muziek & Media
  • Gemist
    • Radio
    • Video
  • Nieuws
    • Economie
    • Politiek
    • Regio
      • Bloemendaal
      • Haarlem
      • Heemstede
      • Schiphol
      • Zandvoort
  • Programma’s
    • Radio
    • TV
  • Sport
    • Formule 1
    • Hockey
    • Honkbal
    • Voetbal

Laatste nieuws

Eén op vier volwassenen in Kennemerland wil minder alcohol drinken

10 juli 2025
Evaluatierapport Formule 1: verspreiding bezoekers in Zandvoort moet dit jaar beter

Doorlaatpassen F1-weekend kunnen vanaf volgende week worden aangevraagd

10 juli 2025
  • Veelgestelde vragen
  • Adverteren
  • Vacatures
  • Over ons
  • Contact

Geen resultaat
Toon alle resultaten
  • Nieuws
    • Overzicht
    • Politiek
    • Economie
    • Haarlem
    • Heemstede
    • Bloemendaal
    • Zandvoort
    • Regio
      • Schiphol
  • Sport
    • Overzicht
    • Voetbal
    • Hockey
    • Formule 1
  • Cultuur & Media
    • Overzicht
    • Evenementen
    • Kunst & Cultuur
    • Muziek & Media
  • Gemist
    • Radio
    • Hele uren terugluisteren
    • Video
  • Programma’s
    • Programmering
    • Alle programma’s
  • Radio
    • Haarlem105 – Kijk live
    • Haarlem105 – Luister live
  • Televisie
  • Over ons
    • Cookiebeleid (EU)
    • Privacybeleid
    • Over ons
    • Klachten
    • Educatie
    • Bestuur
    • PBO
  • Contact
  • App de Studio!